زمینه و هدف: میکروپلاستیکهای هوابرد، ذرات پلاستیکی با اندازه کوچکتر از 5 میلیمتر با منشأ اولیه و ثانویه هستند که مسیرهای مختلفی با بدن انسان مواجه شده و نیز باتوجه به پخش گستردهشان در محیطزیست، میتوانند تهدیدی برای سایر موجودات زنده و حتی عناصر غیرزیستی باشند. بر این اساس، هدف مطالعه حاضر، بررسی اثرات بهداشتی و محیطی میکروپلاستیکهای هوابرد میباشد.
روششناسی: در جستجوی اولیه مقالات، جمعاً 163 مقاله از سال 2018 تا 2023 میلادی یافت شد که پس از حذف موارد تکراری، این تعداد به 107 رسید. سپس در مرحلۀ غربالگری، عنوان و چکیده مقالات بررسی شد و در انتها، تعداد 31 مقاله باقی ماند. سپس برای دستیابی به مقالات مرتبط، متن کامل مقالات غربالشده مورد بررسی قرار گرفت و در نهایت، 27 مقاله باقی ماند که در مطالعه حاضر، استفاده شد.
یافتهها: میکروپلاستیکهای هوابرد، دربرگیرنده خصوصیات گوناگونی در شکل، اندازه و رنگ هستند که از منابع گوناگونی مانند البسه، لاستیک وسایل نقلیه، وسایل مراقبت بهداشتی و غیره منتشر میشوند. این ذرات، علاوه بر تأثیراتی که بر محیطزیست (گیاهان، خاک، جانوران آبزی، یخهای قطبی و غیره) دارند، میتوانند منجر به عوارض مخربی در بدن انسان؛ مانند اختلال غدد درونریز، ضعف سیستم عصبی، اختلال متابولیسم انرژی، آسم و حتی سرطان نیز شوند.
نتیجهگیری: میکروپلاستیکهای هوابرد، به دلیل گسترش فراگیر، مقاومت بالا و خصوصاً تأثیرات بالقوهای که بر روی موجودات زنده دارند، میتوانند یک تهدید جدی در مقیاس جهانی محسوب شوند. با پیشبینی روند افزایشی حضور این ذرات در محیط زیستمان، مطالعات بیشتری برای مشخصشدن هرچه بیشتر اثرات میکروپلاستیکهای هوابرد بر روی سلامتی انسان و محیطزیست مورد نیاز است.
نوع مطالعه:
كاربردي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1402/4/31 | پذیرش: 1402/6/28 | انتشار: 1402/7/19