زمینه و هدف: در طول دهه اخیر، اکثر کشورهای جهـان بـا افـزایش هزینـههـای بخش بهداشت و درمان روبهرو شدهاند. استفاده مؤثر از منابع موجود از طریق بهکارگیری الگوهای تخصیص منابع و افزایش کارآیی مدیریت بخش سلامت بسیار مهم و ضروری است. براساس گستردگی مراکز بهداشتی و درمانی و تعداد خدماتی که این مراکز ارائه میدهند، بخش قابل ملاحظهای از منابع نظام سلامت جامعه به این مراکز اختصاص مییابد. تعیین و پایش مستمر کارایی این مراکز میتواند نقش بهسزایی در بهبود کارایی منابع سلامت و جلوگیری از هدر رفتن منابع کشور داشته باشد. بنابراین مطالعه حاضر با هدف مقایسه کارایی مراکز بهداشت کشور، برای اولین بار بهصورت مروری نظاممند انجام شده است تا بهعنوان منبعی برای بازخورد به مدیران مربوطه در این زمینه باشد.
روششناسی: در این پژوهش مروری منظم در پایگاههای اطلاعاتی با استفاده از کلیدواژههای مناسب جستجو شد. تعداد 1035مقاله یافت و مقالات بازیابی شده، بررسی گردید. مقالات مرتبط با محاسبه کارایی مراکز بهداشت مورد بررسی قرار گرفت. که در نهایت 8 مقاله شرایط ورود به مطالعه را داشته و تحلیل شدند.
یافتهها: روش تحلیل پوششی دادهها برای ارزیابی کارایی مراکز بهداشت کشور استفاده شده است. کارایی این مراکز در دهه 90 نسبت به سالهای اواخر دهه 70 و دهه 80 افزایش مثبتی داشته است. در میان مراکز بهداشتی شهری و روستایی و پایگاههای بهداشتی مراکز روستایی قزوین، مرکز شهری اصفهان و پایگاههای غرب تهران بالاترین میزان کارایی فنی را داشتهاند و کارایی آنها بالای 80% گزارش شده است.
نتیجهگیری: ضروری است سیاستگزاران و مدیران بهداشت و درمان ضمن شناسایی دلایل کارایی پایین مراکز بهداشتی، راهکارهایی برای ارتقای کارایی این مراکز و توزیع مناسب منابع اتخاذ نمایند. همچنین ارزیابی عملکرد برای پایش کارایی نظام سلامت ایران فراهم گردد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1402/8/11 | پذیرش: 1402/9/11 | انتشار: 1402/9/13